Nguyễn Tiến Huy (Huy Pencil) – CEO Pencil Group, Nhà sáng lập Vietnam Legacy Branding Center
Khi nhắc đến thành công của các thương hiệu hàng đầu như Apple, Tesla hay Uniqlo, người ta thường nghĩ ngay đến sản phẩm đột phá hoặc chiến dịch marketing ấn tượng. Nhưng ít ai biết rằng, “văn hóa doanh chủ” – yếu tố nội tại được kiến tạo bởi người lãnh đạo – mới chính là “gốc rễ” tạo nên sức mạnh bền vững cho những cây thương hiệu này. Vậy văn hóa doanh chủ là gì, và tại sao nó trở thành yếu tố không thể thiếu trong chiến lược xây dựng thương hiệu?
1. Văn hóa doanh chủ không chỉ là cá tính của người sáng lập
Văn hóa doanh chủ là hệ giá trị, tư duy và phong cách lãnh đạo được định hình bởi người đứng đầu doanh nghiệp, trở thành “kim chỉ nam” chi phối mọi hành động từ nội bộ đến cách thương hiệu giao tiếp với khách hàng. Khác với văn hóa doanh nghiệp (tập trung vào quy chuẩn chung), văn hóa doanh chủ mang đậm dấu ấn cá nhân của người sáng lập, nhưng không phải là cá tính đơn thuần. Nó là sự kết hợp giữa tầm nhìn, triết lý kinh doanh, và cách ứng xử của người lãnh đạo, từ đó lan tỏa thành “DNA” của tổ chức.
Ví dụ:
- Steve Jobs với triết lý “Think Different” đã biến Apple thành biểu tượng của sự sáng tạo táo bạo.
- Masayoshi Son (SoftBank) xây dựng văn hóa “cược lớn” vào công nghệ tương lai, dù rủi ro cao.
- Trung Nguyên Coffee định vị là “Thức tỉnh khát vọng lớn”, phản ánh triết lý của ông Đặng Lê Nguyên Vũ về việc dùng cà phê truyền cảm hứng.
2. Vì sao văn hóa doanh chủ quyết định thành bại của thương hiệu?
a. Tạo sự nhất quán giữa “nói” và “làm”
Khách hàng ngày nay nhạy cảm với những thương hiệu “nói một đằng, làm một nẻo”. Văn hóa doanh chủ giúp thương hiệu duy trì tính chân thật, vì mọi quyết định từ sản phẩm đến dịch vụ đều bắt nguồn từ giá trị cốt lõi của người lãnh đạo.
Khi CEO Patagonia – Yvon Chouinard – tuyên bố “Earth is our only shareholder”, ông đã đặt môi trường lên trên lợi nhuận. Điều này không chỉ thể hiện qua chiến dịch quảng cáo, mà còn qua việc dùng chất liệu tái chế, ủng hộ tổ chức phi lợi nhuận… Sự nhất quán này giúp Patagonia trở thành biểu tượng của ngành thời trang bền vững.
b. Thu hút nhân tài và tạo động lực nội bộ
Thế hệ Gen Z và Millennial không làm việc chỉ vì lương. Họ tìm kiếm môi trường phù hợp với giá trị cá nhân. Một doanh chủ có văn hóa rõ ràng sẽ thu hút nhân sự cùng chí hướng, từ đó xây dựng đội ngũ gắn kết và tự giác.
Tại Pencil Group, tôi luôn đề cao tinh thần “never run out of ink”. Điều này khuyến khích nhân viên dám thử nghiệm, dám sai, và coi thất bại là cơ hội học hỏi.
c. Khác biệt hóa giữa thị trường đông đúc
Khi các sản phẩm dần bão hòa về chất lượng, văn hóa doanh chủ chính là yếu tố giúp thương hiệu “đứng trên vai người khổng lồ”. Người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao hơn nếu họ tin vào câu chuyện và lý tưởng của người đứng sau thương hiệu.
Giữa thị trường thời trang vô cùng phân mảnh, tại thương hiệu thời trang nam ICONDENIM mà tôi tham gia đầu tư, CEO Đặng Vũ Bảo Vinh chia sẻ: “Thời trang đối với ICONDENIM giờ đây không chỉ đơn thuần là việc chúng tôi bán sản phẩm cho người tiêu dùng. Hơn cả, chúng tôi mong muốn rằng ICONDENIM sẽ có thể trở thành ‘người đồng hành’ với họ để giúp họ tự tin trả lời câu hỏi mỗi ngày nên mặc gì và gạt bỏ đi mọi lo lắng vì thời trang là để tận hưởng, là trải nghiệm của sự tự do, phóng khoáng và yêu chính mình!”. Từ văn hoá này, ICONDENIM phát triển các dòng sản phẩm phóng khoáng nổi bật như dòng jean siêu nhẹ rất thành công.
3. Xây dựng văn hóa doanh chủ: Bắt đầu từ đâu?
- Xác định rõ tầm nhìn và giá trị cốt lõi của bạn. Hãy tự hỏi: “Tôi muốn thay đổi điều gì cho xã hội?”
- Truyền tải giá trị đó qua hành động cụ thể: từ tuyển dụng, đào tạo, đến cách phản hồi khách hàng.
- Kiên định nhưng linh hoạt. Văn hóa doanh chủ không bất biến, mà cần tiến hóa cùng xu hướng.
Văn hóa doanh chủ – “Phép màu” đến từ sự kiên trì
Trong thời đại mà người tiêu dùng “mua niềm tin trước khi mua sản phẩm”, văn hóa doanh chủ không còn là lựa chọn, mà là nền tảng sống còn. Nếu doanh nghiệp là một cơ thể sống, thì văn hóa doanh chủ chính là “trái tim” giữ nhịp đập cho mọi chiến lược.
Là một người đã đồng hành cùng hàng trăm thương hiệu toàn cầu và Việt Nam, tôi tin rằng: “Thương hiệu mạnh không phải là thương hiệu nói nhiều nhất, mà là thương hiệu sống trọn nhất với giá trị của người dẫn đầu.”
Hãy bắt đầu từ hôm nay – trước khi chi tiêu cho quảng cáo, hãy đầu tư vào văn hóa doanh chủ của chính bạn!
